Wat er gaande is bij Intel zou wel eens het grootste hardwareschandaal kunnen zijn sinds de Pentium FDIV bug.
Dit is wat erachter zit en wat je moet doen.
Image: Intel
Er zijn al enige tijd berichten dat Intel CPU's van de 13e en 14e core generatie de neiging hebben om onstabiel te zijn onder belasting.
Intel heeft sindsdien gereageerd, aanbevelingen gepubliceerd voor stabiele BIOS/UEFI-instellingen en de fabrikanten van moederborden de schuld gegeven:
Volgens Intel zijn de “thermische en energiebeschermingsmechanismen in het BIOS/UEFI door fabrikanten in de fabriek uitgeschakeld om Core-processors langere tijd op hoge voltages en frequenties te laten draaien”.
Het hele Intel-probleem in een snelle doorloop.
Intel is echter niet bepaald onschuldig in deze wapenwedloop om de laatste procentpunten aan prestaties: de krachtigste “Raptor Lake” chips kunnen bijna 400 watt uit de voeding zuigen met een compatibel moederbord en prestatieprofiel.
De meeste oplossingen voor processorkoeling zijn hier niet op berekend, waardoor de processor oververhit kan raken en de computer kan crashen.
We weten nu dat alle 13e en 14e generatie Core-processors met een Thermal Design Power (TDP) van meer dan 65 watt je pc kunnen laten crashen.
U wordt acuut getroffen als u deze foutmelding krijgt;
de typische foutmelding ziet er als volgt uit:
Afbeelding: IDG
Over het algemeen duidt de foutmelding op een probleem met de grafische kaart, maar in werkelijkheid zit de CPU erachter.
Het blijkt dat de microcode van de CPU's volgens Intel defect is.
De microcode is de firmware van de CPU en definieert belangrijke parameters, zoals hoeveel voltage de CPU nodig heeft van het moederbord.
En dit is precies waar het probleem ligt, want de voltage specificaties zijn te hoog.
Maar waarom is het hogere voltage nu zo'n probleem?
Het is immers gebruikelijk onder gamers om de CPU te overklokken om er nog meer rekenkracht uit te persen?
Niet Intel kwam erachter, maar Roman “der8auer” Hartung met behulp van een elektronenmicroscoop.
De materiaalanalyse die hij uitvoerde wijst op een ongewoon hoog niveau van elektromigratie.
Eenvoudig gezegd kunnen individuele atomen tijdens elektromigratie loskomen van hun substraat wanneer er stroom vloeit. Deze atomen kunnen dan op een gegeven moment schade en defecten veroorzaken, zoals isolerende lagen geleidend maken en omgekeerd.
Tot overmaat van ramp neemt elektromigratie toe naarmate de temperatuur stijgt, dus onvoldoende koeling van de CPU bevordert het proces.
Elektromigratie komt voor in alle elektrische apparaten en veroorzaakt uiteindelijk totale uitval.
Elektromigratie in de 13e en 14e generatie core processors is echter veel sterker dan gebruikelijk voor CPU's, die zijn ontworpen voor een gemiddelde levensduur van minstens tien jaar.
Dit is ook de reden waarom deze fouten voor het eerst opdoken bij bedrijven die de CPU's 24/7 in bedrijf hadden, zoals exploitanten van gameservers.
Wat is Intel van plan: vervanging, terugroepactie of garantie-uitbreiding?
Feit is: als je een Core CPU van de 13e of 14e generatie hebt met een maximaal energieverbruik van meer dan 65 watt, dus alle Intel CPU's vanaf 13600K(F) of 14600K(F), dan heeft je processor tot nu toe met de defecte microcode gedraaid.
Afhankelijk van hoe vaak en hoe intensief je je Intel CPU hebt gebruikt, kan de Core-processor zo verouderd zijn, dat hij alleen nog de garantieperiode meegaat. Intel geeft 3 jaar garantie op processors in dozen en 24 maanden op tray goods (CPU's zonder verkoopverpakking).
Intel vertelde The Verge dat klanten met kapotte CPU's zullen worden ondersteund in het vervangingsproces - we weten nog niet precies wat dit betekent. Intel heeft (tot nu toe) een verkoopstop of zelfs een terugroepactie uitgesloten. Intel heeft ook nog niets gezegd over een garantie-uitbreiding
Wat moet je nu doen?
Als je bekend bent met BIOS en dergelijke, raden we je aan om te beginnen met de instellingen die Intel aanbeveelt (Intel Default Settings) om vroegtijdige CPU-veroudering tegen te gaan:
Officiële Intel-aanbeveling voor stabiele werking: BIOS/UEFI-instellingen voor CPU's van de 13e en 14e generatie
Afbeelding: Intel
Je kunt CPU-veroudering ook tegengaan door de koelprestaties te verbeteren, bijvoorbeeld met een krachtigere koeler, een AIO of betere ventilatie van de behuizing.
Als derde stap moet je vanaf half augustus 2024 op internet kijken of Intel de beloofde microcode-update heeft uitgebracht.
We zullen het probleem ook blijven volgen en onze lezers zo snel mogelijk informeren.
Als dit het geval is, kun je meestal een paar dagen later de juiste BIOS-update downloaden van de fabrikant van je moederbord.
Als je CPU al zo kapot is dat je regelmatig de bovenstaande foutmelding krijgt, neem dan meteen contact op met de klantenservice van Intel en sta op een vervanging.
En als je op dit moment nog geen Intel CPU hebt maar wel overweegt om er een aan te schaffen, doe dan geen moeite met de 13e en 14e generatie,die op dit moment problemen ondervinden!
Publicatie van PCWELT
Artikel van Michael Schmelzle
Gerelateerd:
https://www.piepcomp.nl/threads/nieuwe-computer.13998/#post-124358
Aanvullend:
WinCentral schrijft o.a. over deze kwestie:
Ondanks dat Intel erkent dat zijn microcode de hoofdoorzaak is van het instabiliteitsprobleem, is het bedrijf vastbesloten
een terugroepactie te vermijden. Het bedrijf verwacht halverwege augustus een update uit te brengen via het BIOS van
het moederbord, maar dat is alleen goed nieuws voor degenen die het probleem nog niet hebben gehad.
Zoals Tom's Hardware aangeeft, “veroorzaakt de bug onomkeerbare degradatie van de aangetaste processors” en “de microcode patch zal processors die al crashes ervaren niet repareren, maar er wordt verwacht dat het problemen zal voorkomen op processors die op dit moment nog niet aangetast zijn door het probleem”. In de tussentijd raadt Intel aan om de Intel Default Settings voor de CPU's te gebruiken en het BIOS van het systeem zo up-to-date mogelijk te houden.
Maar wat kun je doen als je processor eronder lijdt en er geen officiële terugroepactie op tafel ligt? Intel zegt dat je contact moet opnemen met de klantenservice, zelfs als eerdere RMA-pogingen zijn afgewezen. Als je niet zeker weet of het om jouw chip gaat, raadt Intel aan om de uitstekende YouTube-video van Robeytech te bekijken, die je door het proces leidt
Notebookprocessoren van 13e & 14e generatie zijn niet betroffen.